دانشگاه علوم پزشکی ایران
Iran University of Medical Sciences

مدیریت تامین، مصرف، سلامت ایمنی و محیطی به مشاغل(OHSEM) در آزمایشگاههای آموزشی و تحقیقاتی

 | تاریخ ارسال: 1400/8/1 | 
 مدیریت تامین، مصرف، سلامت ایمنی و محیطی به مشاغل(OHSEM) در آزمایشگاههای آموزشی و تحقیقاتی 
 
در کشور ما با توجه به وجود مراکز آموزشی و پژوهشی متعدد و مختلف استفاده از مواد شیمیایی و آزمایشگاهی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
این مواد می توانند به شکل مایع، جامد و گاز در این مراکز وجود داشته باشند. از مواد و ترکیبات خنثی و بی اثر گرفته تا مواد و ترکیبات بسیار خطرناک و سمی. نحوه تامین این مواد معمولا به این گونه است که با سفارشات حضوری، تلفنی و اینترنتی از فروشنده های مختلف این مواد خریداری شده و در آزمایشگاهها مورد استفاده قرار می گیرد. متاسفانه با افزایش روزافزون فروشندگان مواد شیمیایی چه بصورت فردی و چه در قالب شرکت و فروشگاه ورود مواد شیمیایی بدون کیفیت و البته با قیمت پایین رو به افزایش است. زمانیکه این مواد خریداری می شوند بدون ثبت در جایی وارد محیط آزمایشگاه می شوند و مورد استفاده در انجام فعالیت های تحقیقاتی مورد نظر قرار می گیرند. همین فرایند ارسال سفارش و خرید مواد شیمیایی نیازمند یک  ساز و کار یکسان و واحد در سراسر کشور می باشد. تا فروشندگان فاقد صلاحیت از این چرخه خارج شده و خریداران با اطمینان نسبت به خرید مواد شیمیایی با کیفیت اقدام نمایند. از سویی هیچگونه نظارتی نیز بر این مراکز پخش و توزیع مواد شیمیایی وجود ندارد و هر شخصی با هر تخصصی در این حوزه ورود می نماید.

پس از ورود مواد شیمیایی به مراکز آموزشی و پژوهشی متناسب با پیش بینی های صورت گرفته، این مواد مورد مصرف پژوهشگران و دانشجویان قرار می گیرد. طبیعتا خرید مواد شیمیایی بر اساس یک برنامه از پیش تعیین شده و جهت یکسری پژوهش ها و آزمایش های خاص صورت می گیرد و نهایتا تمام یا بخشی از آن مواد شیمیایی مصرف خواهد شد.

این چرخه تامین تا مصرف مواد شیمیایی بدون هیچ نظارت و پروتکلی صورت می گیرد. اینکه واقعا مواد شیمیایی خریداری شده مورد نیاز بوده است یا نه؟ مواد شیمیایی خریداری شده به چه منظور مصرف شده است؟ پس از مصرف چه مقدار باقی مانده است؟ آیا مواد خریداری شده از مراکز معتبر بوده است؟ و سوالاتی از این قبیل.

علاوه بر این چرخه موضوع بسیار مهم ایمنی و سلامتی مواد شیمیایی و فعالیت با این مواد در محیط آزمایشگاهی حائز اهمیت می باشد که در ادامه این بخش مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد.
دانشجویان یا محققین حاضر در آزمایشگاه های آموزشی تحقیقاتی ممکن است در معرض مواد شیمیایی خطرناک و سمی قرار داشته باشند.
اجرای روش های مدیریت سلامت، ایمنی و محیطی مربوط به مشاغل (OHSEM) بویژه در مقاطع تحصیلی دانشگاهی بسیار مهم بوده و اجرای صحیح (OHSEM) به منظور جلوگیری از حوادث شغلی در آزمایشگاه می باشد. مطالعات انجام گرفته در برخی از کشورها در زمینه ی رعایت مسائل ایمنی در آزمایشگاه های آموزشی تحقیقاتی نشان دهنده ضعف مدیریتی و فرهنگ رعایت نکات ایمنی در میان محققین و دانشجویان می باشد.

*اثرات منفی حوادث آزمایشگاهی شامل موارد زیر می باشد:

-خسارات مالی به دلیل ویرانی های ناشی از حوادث در آزمایشگاه ها
-اثرات مخرب بر روی سلامتی افراد به شکل بیماری ( خفیف تا متوسط و حتی مرگ)
-اثرات محیط زیستی

- حتی اثرات مخربی که بر وجهه ی مرکز آموزشی حادثه دیده می گذارد

بنابراین، برای جلوگیری از بروز چنین رویدادهایی در آزمایشگاه ها، طراحی و اجرای یک سیستم مدیریتی که خطرات را برای به حداقل رساندن حوادث مدیریت می کند ضروری به نظر می رسد. این نوع سیستم مدیریتی، مدیریت سلامت، ایمنی و محیطی مربوط به مشاغل در آزمایشگاه (OHSEM) نامیده می شود. 
OHSEM
آزمایشگاه، تمام عناصر شامل؛ مدیریت، کارکنان، دانشجویان و محیط کار را در بر می گیرد.

نهادهای آموزشی عالی متعهد به اجرای بعد سلامت شغلی، ایمنی و محیطی (OHSEM) در همه فعالیت های خود می باشند. این تعهد زمانی امکان پذیر است که نهادهای آموزشی راهنماها و کتابچه هایی راجع به ایمنی فعالیت هایی که در آن حوزه انجام می گیرد طراحی کنند. دسته ای از راهنماهای ایمنی آزمایشگاه، مطالب کلی ایمنی آزمایشگاه را برای کاهش یا جلوگیری از حوادث در آزمایشگاه در برمی گیرد. علاوه بر خطراتی که در حوادث آزمایشگاهی بر سلامت افراد و محیط زیست دارد، دارایی های استراتژیک بسیار ارزشمندی مانند منابع انسانی، امکانات و زیر ساخت  ها نیز به نگهداری و محافظت نیاز دارند. از این رو برای دستیابی به بهترین نتایج، بسیار مهم است که OHSEMتدوین، اجرا و به طور مداوم پیگیری شود.
 
  • پنج بعد مهم    (OHSEMS)    عبارتند از:
  • *الزام و تعهد به خط مشی سلامت، ایمنی و محیط شغلی(OHSA)
  • *برنامه ریزی
  • *اجرا
  • *ارزیابی
  • *مدیریت
 

دفعات مشاهده: 1106 بار   |   دفعات چاپ: 160 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر

پدافند غیر عامل چیست؟

 | تاریخ ارسال: 1400/8/1 | 

پدافند غیر عامل چیست؟
 
به اقدام غیر مسلحانه ای که موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی، ساختمان ها، تاسیسات، تجهیزات، اسناد و شریان های کشور در مقابل عملیات خصمانه و مخرب دشمن گردد، پدافند غیرعامل گفته می شود. پدافند غیر عامل مجموعه اقداماتی است که انجام می شود تا در صورت بروز جنگ، خسارات احتمالی به حداقل میزان خود برسد که این اقدامات برای کاهش احتمال وقوع و به حداقل رساندن اثرات خسارت های اقدامات خصمانه بدون گرفتن ابتکار عمل ایجاد می شود.

*تعریف بکار رفته در اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل
به مجموعه اقداماتی که بدون بکارگیری سلاح و تجهیزات نظامی بکار گرفته شود و در نتیجه باعث کاهش آسیب پذیری، افزایش پایداری ملی، تسهیل مدیریت بحران، تداوم کارکرد فعالیت های ضروری و تولید بازدارندگی دفاعی در برابر تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن می گردد، اطلاق می شود.
پدافند غیر عامل به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که مستلزم بکارگیری جنگ افزار نبوده و با اجرای آن می توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیر نظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده و یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد.

پدافند غیر عامل در نظام سلامت

*مدیریت نظام سلامت باید بسیار آگاهانه جهت آمادگی و مقابله عمل نماید.
*بدیهی است حیاتی ترین منبع یک کشور منابع انسانی  آن است  و حفظ سلامت جسم و روح انسان های یک جامعه از مهمترین راهبردهای هر کشوری است.
*وزارت بهداشت، درمان و آمزش پزشکی به عنوان متولی اصلی سلامت کشور، وظیفه تدوین سیاست­ها، راهکارها و دستوالعمل­ها را برای پیشگیری، آمادگی و پاسخ به مشکلات سلامتی دارد.
 
اهداف عالی پدافند غیرعامل در دانشگاه:
  • افزایش سطح مهارت و آگاهی با آموزش صحیح
  • کاهش تلفات و خسارات
  • ایجاد آمادگی برای انجام واکنشهای صحیح و سریع
  • ارتقاء فرهنگ ایمنی و مقاوم سازی
نقش و اهمیت پدافند غیرعامل در طرح های دفاعی
 
پدافند غیرعامل به عنوان یکی از موثرترین و پایدارترین روش های دفاع در مقابل تهدیدات همواره مدنظر اکثر کشورها ی جهان قرار داشته است و حتی کشورهایی مانند آمریکا و شوروی سابق با وجود برخورداری از توان بالای نظامی به این موضوع به صورت ویزه ای توجه داشته اند. در کشور ما با وجود موقعیت خاص از نظر ژئوپولوتیک ، دارا بودن ثروت های عظیم نفت و گاز، نظام ضد استکبار و ورود به عرصه های فناوری نوین و تهدیدات استکبار جهانی، موضوع پدافند غیرعامل به میزان کافی مورد توجه قرار گرفت و حتی گذر سال های دفاع مقدس نیز در ایجاد هوشیاری لازم برای کاهش آسیب پذیری ها و توجه به محورهای پایداری توسعه از نظر امنیت و دفاع، نقش قابل قبولی ایفا نمود.پدافند غیرعامل به سبب افزایش توان بازدارندگی، نقش ممتازی در کاهش احتمال آغاز درگیری های نظامی داشته و در صورت پیاده سازی صحیح، خواهد توانست آثار مخرب جنگ های پیش رو را تقلیل دهد. راهبرد پدافند غیرعامل فی ذاته از برخی قابلیت های کلیدی برخوردار است که می تواند ضامن توسعه امن محسوب گردند. اهم این قابلیت ها عبارتند از:
  • پدافند غیرعامل بستر مناسب توسعه پایدار کشور
  • پدافند غیرعامل هم راستا با سیاست های تنش زدایی
  • پدافند غیرعامل پایدارترین و ارزان ترین روش دفاع
  • پدافند غیرعامل مناسب ترین راه کار افزایش آستانه مقاومت ملی
  • پدافند غیرعامل پشتوانه اقتدار ملی
  • پدافند غیرعامل یکی از مهم ترین  ابزارهای بازدارندگی
  • پدافند غیرعامل بهترین و مناسب ترین شیوه کاهش مخاطرات و کاهش آسیب پذیری
  • پدافند غیرعامل صلح آمیزترین روش دفاع
  • پدافند غیرعامل فطری ترین عنصر دفاعی بشر در برابر تمام حوادث است
مولفه های امنیت ملی و دفاع غیرعامل
 
تاثیرات اقدامات دفاع غیرعامل
کاهش تلفات جمعیت نظامی و غیرنظامی کشور در برابر تهدیدات و حملات نظامی دشمن به عنوان با ارزش ترین سرمایه های یک کشور
حفظ جان مردم
تقویت توان رزمی نیروهای مسلح و بالابردن آستانه مقاومت کشور در حفظ سرزمین و ایجاد باز دارندگی حفظ تمامیت ارضی
کاهش آسیب پذیری و خسارات تجهیزات و نیروی انسانی مراکز حیاتی و حساس اقتصادی، سیاسی، تولیدی و... در جهت استقرار خدمات و عملیات حفظ سیستم اقتصادی و سیاسی
حفظ مراکز عمده هدایت و رهبری سیاسی، نظامی، اجتماعی و زیر ساخت های حیاتی، حساس و مهم در برابر تهدیدات آشکار و نهان دشمنان از جمله عوامل اساسی در حفظ استقلال و حاکمیت کشور می باشد حفظ استقلال و حاکمیت کشور
 












اصول پدافند غیرعامل
مجموعه اقدامات بنیادی و زیر بنایی است که در صورت بکارگیری می توان به اهداف پدافند غیرعامل از قبیل تقلیل خسارات و صدمات، کاهش قابلیت و توانایی سامانه های شناسایی اهداف، هدف یابی و دقت هدف گیری تسلیحات آفندی دشمن و تحمیل هزینه بیشتر به وی نائل گردید. اصول عمده پدافند غیرعامل عبارتند از:

*انتخاب عرصه های ایمن در جغرافیای کشور
*تعیین مقیاس بهینه اسقرار جمعیت و فعالیت در فضا
*پراکندگی در توزیع عملکردها متناسب با تهدیدات و جغرافیا
*انتخاب مقیاس  بهینه از پراکندگی و توجیه اقتصادی پروژه
*کوچک سازی، ارزان سازی و ابتکار در پدافند غیرعامل
*موازی سازی سامانه پشتیبانی وابسته
*مقاوم سازی، استحکامات و ایمن سازی سازه های حیاتی
*مکان یابی استقرار عملکردها
*استتار و نامرئی سازی
*کور کردن سیستم اطلاعاتی دشمن
*اختفاء با استفاده از عوارض طبیعی
*پوشش در همه زمینه ها
*فریب، ابتکار عمل و تنوع در کلیه اقدامات
*حفاظت اطلاعات سامانه های حیاتی و مهم
*تولید سازه های دو منظوره(موانع)
 
تهدیدات فناوری پایه

این تهدیدات، نوعی از تهدید می باشند که بر اساس رشد فناوری ها بوجود می آیند. به خاطر ذات فناورانه این گونه تهدیدات، نوع خاصی از تهدیدات به شمار می روند. با توجه به رابطه میان این تهدیدات و فناوری در دنیای امروز و به دلیل سرعت پیشرفت علم بشری، این تهدیدات نیز رشد و قدرتی قابل توجه یافته اند، به گونه ای که در دسته مجزا دسته بندی می گردند و عبارتند از:

*تهدید سایبری
*تهدید زیستی
*تهدید شیمیایی
*تهدید پرتویی
*تهدید الکترو مغناطیسی

 

دفعات مشاهده: 1876 بار   |   دفعات چاپ: 130 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر