دانشگاه علوم پزشکی ایران
Iran University of Medical Sciences

مدیریت تامین، مصرف، سلامت ایمنی و محیطی به مشاغل(OHSEM) در آزمایشگاههای آموزشی و تحقیقاتی

 | تاریخ ارسال: 1400/8/1 | 
 مدیریت تامین، مصرف، سلامت ایمنی و محیطی به مشاغل(OHSEM) در آزمایشگاههای آموزشی و تحقیقاتی 
 
در کشور ما با توجه به وجود مراکز آموزشی و پژوهشی متعدد و مختلف استفاده از مواد شیمیایی و آزمایشگاهی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
این مواد می توانند به شکل مایع، جامد و گاز در این مراکز وجود داشته باشند. از مواد و ترکیبات خنثی و بی اثر گرفته تا مواد و ترکیبات بسیار خطرناک و سمی. نحوه تامین این مواد معمولا به این گونه است که با سفارشات حضوری، تلفنی و اینترنتی از فروشنده های مختلف این مواد خریداری شده و در آزمایشگاهها مورد استفاده قرار می گیرد. متاسفانه با افزایش روزافزون فروشندگان مواد شیمیایی چه بصورت فردی و چه در قالب شرکت و فروشگاه ورود مواد شیمیایی بدون کیفیت و البته با قیمت پایین رو به افزایش است. زمانیکه این مواد خریداری می شوند بدون ثبت در جایی وارد محیط آزمایشگاه می شوند و مورد استفاده در انجام فعالیت های تحقیقاتی مورد نظر قرار می گیرند. همین فرایند ارسال سفارش و خرید مواد شیمیایی نیازمند یک  ساز و کار یکسان و واحد در سراسر کشور می باشد. تا فروشندگان فاقد صلاحیت از این چرخه خارج شده و خریداران با اطمینان نسبت به خرید مواد شیمیایی با کیفیت اقدام نمایند. از سویی هیچگونه نظارتی نیز بر این مراکز پخش و توزیع مواد شیمیایی وجود ندارد و هر شخصی با هر تخصصی در این حوزه ورود می نماید.

پس از ورود مواد شیمیایی به مراکز آموزشی و پژوهشی متناسب با پیش بینی های صورت گرفته، این مواد مورد مصرف پژوهشگران و دانشجویان قرار می گیرد. طبیعتا خرید مواد شیمیایی بر اساس یک برنامه از پیش تعیین شده و جهت یکسری پژوهش ها و آزمایش های خاص صورت می گیرد و نهایتا تمام یا بخشی از آن مواد شیمیایی مصرف خواهد شد.

این چرخه تامین تا مصرف مواد شیمیایی بدون هیچ نظارت و پروتکلی صورت می گیرد. اینکه واقعا مواد شیمیایی خریداری شده مورد نیاز بوده است یا نه؟ مواد شیمیایی خریداری شده به چه منظور مصرف شده است؟ پس از مصرف چه مقدار باقی مانده است؟ آیا مواد خریداری شده از مراکز معتبر بوده است؟ و سوالاتی از این قبیل.

علاوه بر این چرخه موضوع بسیار مهم ایمنی و سلامتی مواد شیمیایی و فعالیت با این مواد در محیط آزمایشگاهی حائز اهمیت می باشد که در ادامه این بخش مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد.
دانشجویان یا محققین حاضر در آزمایشگاه های آموزشی تحقیقاتی ممکن است در معرض مواد شیمیایی خطرناک و سمی قرار داشته باشند.
اجرای روش های مدیریت سلامت، ایمنی و محیطی مربوط به مشاغل (OHSEM) بویژه در مقاطع تحصیلی دانشگاهی بسیار مهم بوده و اجرای صحیح (OHSEM) به منظور جلوگیری از حوادث شغلی در آزمایشگاه می باشد. مطالعات انجام گرفته در برخی از کشورها در زمینه ی رعایت مسائل ایمنی در آزمایشگاه های آموزشی تحقیقاتی نشان دهنده ضعف مدیریتی و فرهنگ رعایت نکات ایمنی در میان محققین و دانشجویان می باشد.

*اثرات منفی حوادث آزمایشگاهی شامل موارد زیر می باشد:

-خسارات مالی به دلیل ویرانی های ناشی از حوادث در آزمایشگاه ها
-اثرات مخرب بر روی سلامتی افراد به شکل بیماری ( خفیف تا متوسط و حتی مرگ)
-اثرات محیط زیستی

- حتی اثرات مخربی که بر وجهه ی مرکز آموزشی حادثه دیده می گذارد

بنابراین، برای جلوگیری از بروز چنین رویدادهایی در آزمایشگاه ها، طراحی و اجرای یک سیستم مدیریتی که خطرات را برای به حداقل رساندن حوادث مدیریت می کند ضروری به نظر می رسد. این نوع سیستم مدیریتی، مدیریت سلامت، ایمنی و محیطی مربوط به مشاغل در آزمایشگاه (OHSEM) نامیده می شود. 
OHSEM
آزمایشگاه، تمام عناصر شامل؛ مدیریت، کارکنان، دانشجویان و محیط کار را در بر می گیرد.

نهادهای آموزشی عالی متعهد به اجرای بعد سلامت شغلی، ایمنی و محیطی (OHSEM) در همه فعالیت های خود می باشند. این تعهد زمانی امکان پذیر است که نهادهای آموزشی راهنماها و کتابچه هایی راجع به ایمنی فعالیت هایی که در آن حوزه انجام می گیرد طراحی کنند. دسته ای از راهنماهای ایمنی آزمایشگاه، مطالب کلی ایمنی آزمایشگاه را برای کاهش یا جلوگیری از حوادث در آزمایشگاه در برمی گیرد. علاوه بر خطراتی که در حوادث آزمایشگاهی بر سلامت افراد و محیط زیست دارد، دارایی های استراتژیک بسیار ارزشمندی مانند منابع انسانی، امکانات و زیر ساخت  ها نیز به نگهداری و محافظت نیاز دارند. از این رو برای دستیابی به بهترین نتایج، بسیار مهم است که OHSEMتدوین، اجرا و به طور مداوم پیگیری شود.
 
  • پنج بعد مهم    (OHSEMS)    عبارتند از:
  • *الزام و تعهد به خط مشی سلامت، ایمنی و محیط شغلی(OHSA)
  • *برنامه ریزی
  • *اجرا
  • *ارزیابی
  • *مدیریت
 



CAPTCHA
دفعات مشاهده: 1105 بار   |   دفعات چاپ: 160 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر